dede qorqud
Friday, June 29, 2012
  دده قورقوت كيتابي اؤن‌سؤزو


دده قورقوت كيتابي اؤن‌سؤزو

Dede Qorqut Kitabı Önsözü


مئهران باهارلي
Méhran Baharlı

توزگون، يئلين آيي، سيغير ايلي
Tozgün, Yélin Ayı, Sığır İli
سه شنبه، ١٧ مارچ- ٢٠٠٩




قيلاووز

سؤزوموزده يايينلانان دده قورقورت كيتابي يازيميندا، شو ايلكه‌له‌ر گؤز اؤنونده بولوندورولموشدور:

١-بوتون بتيك (متين)، سؤزوموز فونئتيك يازيمي تمه‌لينده يئني باشدان يازيلميشدير.

٢-اوستره (فتحه) آشاغيداكي بيچيمله‌رده گؤسته‌ريلميشدير:

- اوستره كليمه‌نين باشيندا و ايلك هئجه‌سينده گؤسته‌ريلمه‌ميشدير: ار، الي، اسكي، گزدي، قبول، تپه، گلديك.
- كليمه‌نين باشيندا "و" و "ي" حرفله‌رينده‌ن اؤنجه گله‌ن اوستره‌‌له‌ر، "اه" ايله گؤسته‌ريلميشدير: اه‌يري، اه‌يله‌ن
-كليمه‌نين ايلك هئجه‌سينده "و" و "ي" حرفله‌رينده‌ن اؤنجه، هابئله كليمه ايچي و سونوندا گله‌ن بوتون اوستره‌له‌ر "ه" ايله گؤسته‌ريلميشدير: ده‌وه، نه‌وه، حه‌يا، ده‌ييرمه‌ن. خبه‌ر، محه‌ممه‌د، قييامه‌ت، طره‌ف، دده، موصه‌ووه‌ر، موده‌ووه‌ر.

٣-كيتاب، سؤزوموز`ون اسكي بتيكله‌رين قولايلاشديريلميش بيچيمله‌ريني يايمادا ايزله‌دييي يؤنته‌م تمه‌لينده يئنيده‌ن يازيلميشدير. بو يؤنته‌م، باشقا يازيلاريميزدا آچيقلانميشدير.

٤-قولايلاشديريلميش متينله‌ر، بيره‌ر قارشيلاشديرمالي اله‌شديره‌ل -بيليمسه‌ل متين و يا تيرانسكيريپسييون متني دئييلدير. بلكه اصيل متينه باغلي قالاراق اونون توركجه‌نين چاغداش فونئتيي و فونئتيك يازيمي ايله يئنيده‌ن يايينلانماسيدير.

٥-اوخونوش و آنلاشيليرليغي قولايلاشديرماق اوچون ايضافي تركيبله‌رده طره‌فيميزده‌ن آرتيريلان سون‌اكله‌ر، بير دورادان (نوقطه‌ده‌ن) سونرا گؤسته‌ريلميشدير. اؤرنه‌يين اؤزگون (اصيل) متينده‌ "اوغول كيمده‌ن اولدوغون آنا بيلير" جومله‌سي، بيزيم يايينيميزدا "اوغول.ون کيمده‌ن اولدوغون.و، آنا بيلير"؛ و "الين اوزون يومادان" عيباره‌سي بيزيم يايينيميزدا "الين.ي اوزون.و يومادان" بيچيمينده گؤسته‌ريلميشدير. بورادا دورالاردان (نوقطه‌له‌رده‌ن) سونرا گله‌ن ".ون"، ".ي" و ".و" طره‌فيميزده‌ن اؤزگون بتييه آرتيريلميش اولان سون‌اكله‌ردير. دورا و دورالاردان سونرا گله‌ن سون‌اكله‌رين سيليمله‌نمه‌سي (حذف ائديلمه‌سي) ايله اؤزگون بتيك الده ائديله‌بيلير. 

٥-عره‌بجه جومله و تركيبله‌ر، فونئتيكله‌شديريلمه‌ده‌ن و اولدوقلاري كيمي قورونموشدور. اؤرنه‌يين: "بسم الله الرّحمن الرّحيم و به نستعين"، "عليه السّلام"، "عمّ".

٦-كيتابين باشقا بؤلومله‌ريني گؤز اؤنونده توتاراق اكله‌نمه‌له‌ريني گره‌كلي گؤردويوموز آرتيرمالار [ ] و سئيره‌ك اولاراق آنلام آچيسيندان بيزيم گره‌كلي گؤردويوموز آرتيرمالار [+ ] آراسيندا گؤسته‌ريلميشدير. () ايله ساييلانديريلان كليمه‌له‌ر ايسه، يازينين سونوندا آچيقلانان كليمه‌له‌ردير.

٧- (وْ، ۇ، ۆ، ێ) سسليله‌ري تكجه كليمه‌نين ايلك هئجه‌سينده گؤسته‌ريلميشدير. كليمه‌نين گئرييه قالان بؤلومونده‌كي سسليله‌ر - نه اولدوقلاري قولايليقلا اونلو اويومو قورالينا گؤره آنلاشيلديغيندان دولايي- ايشاره‌تسيز اولاراق (و، ي) گؤسته‌ريلميشدير.


دده قوْرقوت كيتابي اؤنسؤزو




"بسم الله الرحمن الرحيم و به نستعين"

رسول عليه السلام زامانينا ياخين، بايات بوْيوندان قوْرقوت آتا دييه‌رله‌ر بير ار قوْپدو. اوْغوز`ون اه‌ووه‌ل (١) کيشي.سي، تامام بيليجيسي ايدي. نه دييه‌رسه، اوْلاردي. غئيبده‌ن تۆرلو خبه‌ر سؤيله‌ردي. حاق تاعالا اوْنون كؤنلونه ايلهام ائده‌ردي.

قوْرقوت آتا آييتدي:

آخير زاماندا خانليق گئري، قايي`يا ده‌يه،
کيمسه‌نه ال.له‌رينده‌ن آلمايا،
آخير زامان اوْلوپ، قييامه‌ت قوْپونجا.
بو دئدييي[+م] عوْثمان نسليدير،
ايشته سۆرولوپ گئده‌يۆرور.

و داخي نئچه بۇنا بنزه‌ر سؤز سؤيله‌دي.

قوْرقوت آتا اوْغوز قوْومونون مۆشکولونو حلل ائده‌ردي. هر نه ايش اوْلسا، قوْرقوت آتا`يا دانيشمايينجا ايشله‌مه‌زله‌ردي. هر نه کيم بۇيورسا، قبول ائده‌رله‌ردي؛ سؤزون.و تۇتوپ، تامام ائده‌رله‌ردي. 
 
دده قوْرقوت سوْيلاميش: 

آللاه آللاه دئمه‌يينجه، ايشله‌ر اؤنمه‌ز. 
قايير (٢) تانري وئرمه‌يينجه، ار باييماز. 
ازه‌لده‌ن يازيلما.ز.سا، قۇل باشينا قادا گلمه‌ز. 
اجه‌ل وعده.سي ائرمه‌يينجه، کيمسه اؤلمه‌ز. 
اؤله‌ن آدام ديريلمه‌ز. 
چێخان جان گئري گلمه‌ز. 
بير ايگيتين قاراداغ يۇمروسونجا مالي اوْلسا؛
يێغار، دره‌ر، طله‌ب ائيله‌ر؛
نصيبينده‌ن آرتيغين.ي يييه‌بيلمه‌ز. 
اوْرلاشيبان (٣) سۇلار داشسا، دنيز دوْلماز. 
تکه‌ببورلوک ائيله‌يه‌ني، تانري سئومه‌ز. 
كؤنلون.و اۇجا تۇتان ارده، دئوله‌ت اوْلماز.
ياد اوْغولو ساخلاماقلا اوْغول اوْلماز،
بؤيويه‌نده سالار گئده‌ر، گؤردوم دئمه‌ز. 
کۆل تپه‌جيک اوْلماز. 
گۆوئيي اوْغول اوْلماز. 
قارا ائششه‌ک.ين باشينا اۇيان وۇرسان، قاتير اوْلماز. 
قاراواشا دوْن گيييرسه‌ن، قادين اوْلماز. 
ياپا ياپا قارلار ياغسا، يازا قالماز. 
ياپاغيلي گؤيجه چمه‌ن، گۆزه قالماز. 
اسکي پانبيق بئز اوْلماز. 
قاري دۆشمه‌ن دوْست اوْلماز. 
قازاغوجا مينمه‌يينجه (٤) يوْل آلينماز. 
قارا پوْلاد اۇز قێليجي چالمايينجا، قاريم دؤنمه‌ز. 
ار مالينا قێيمايينجا، آدي چێخماز. 
قێز آنادان گؤرمه‌يينجه، اؤيوت آلماز. 
اوْغول آتادان گؤرمه‌يينجه، سۇفرا چکمه‌ز. 

اوْغول آتانين يئتيريدير (٥)، ايکي گؤزونون بيريدير. 
دئوله‌تلي اوْغول قوْپسا، [تركئشينده تيريدير]
[دئوله‌تسيز اوْغول قوْپسا]، اوْجاغينين کؤرودور.(٦) 
اوْغول داخي نئيله‌سين، بابا اؤلوپ مال قالما.ز.سا، 
بابا ماليندان نه فايدا، باشدا دئوله‌ت اوْلما.ز.سا. 
دئوله‌تسيز.ين شررينده‌ن آللاه ساخلاسين،
خانيم، سيزي!

دده قوْرقوت بير داخي سوْيلاميش [گؤره‌ليم خانيم، نه سوْيلاميش]: 

سارپ يۆيورگه‌ن (٧) قازيليق آتا، نامه‌رد ايگيت مينه‌بيلمه‌ز؛ مينينجه، مينمه‌سه يئگ!
چاليپ کسه‌ر اۇز قێليجي مۆخه‌ننه‌ثله‌ر [+چالابيلمه‌ز]؛ چالينجا، چالما[+سا] يئگ!
چالا‌بيله‌ن ايگيته، اوْخ ايله قێليجدان بير چوْماق يئگ!
قوْنوغو گلمه‌يه‌ن قارا ائوله‌ر [+ديكيلينجه]، يێخيلسا يئگ!
آت يئمه‌يه‌ن آجي اوْتلار بيتينجه، بيتمه‌سه يئگ!
آدام ايچمه‌يه‌ن (٨) آجي سۇلار سێزينجا، سێزماسا يئگ!
آتا آدين.ي يۆروتمه‌يه‌ن خوْيرات اوْغول، آتا بئلينده‌ن اينينجه، اينمه‌سه يئگ؛ 
آنا رحمينه دۆشونجه، دوْغماسا يئگ!
آتا آدين.ي يۆروده‌نده، دئوله‌تلي اوْغول يئگ!
يالان سؤز بۇ دۆنيادا اوْلونجا، اوْلماسا يئگ!
گئرچه‌كله‌رين اۆچ اوْتوز اوْن ياشيني دوْلدورسا يئگ!

اۆچ اوْتوز اوْن ياشينيز دوْلسون!
حاق سيزه يامان گتيرمه‌سين!
دئوله‌تينيز پايه‌نده اوْلسون!
خانيم، هئي!

دده قوْرقوت [بير داخي] سوْيلاميش، گؤره‌ليم خانيم، نه سوْيلاميش: 

گئده‌ن گئن (٩) يئر[+له‌ر]ين اوْتلاقلارين.ي، گئييك بيلير. 
گنه‌ز (١٠) يئرله‌ر.ين چمه‌نله‌رين.ي، قۇلان بيلير. 
آيري آيري يوْللار.ين ايزين.ي، ده‌وه بيلير. 
يئددي دره.نين قوْخولارين.ي، تۆلکو بيلير. 
دۆنله کاروان.ين کؤچدويون.و، تۇرقاي بيلير. 
اوْغول.ون کيمده‌ن اوْلدوغون.و، آنا بيلير. 
ارين (١١) آغيرين.ي، ييينيسين.ي (١٢)، آت بيلير. 
آغير يۆکله‌ر.ين زخمين.ي (١٣) قاتير بيلير. 
نه يئرده سێريلار (١٤) وارسا، چکه‌ن.ي بيلير. 
غافيل باشين آغريسين.ي، بئيني بيلير. 

قوْلجا قوْپوز.و گؤتوروپ، ائلده‌ن ائله، به‌يده‌ن به‌يه اوْزان گزه‌ر.
ار جؤمه‌ردين.ي، ار ناکه‌سين.ي، اوْزان بيلير. 
ايلئيينيزده چاليپ آييدان، اوْزان اوْلسون. 
آزيپ گله‌ن قاداني تانري ساوسين،
خانيم، هئي!

دده قوْرقوت گينه سوْيلاميش، گؤره‌ليم خانيم، نه سوْيلاميش: 

آغيز آچيپ اؤيه‌ر اوْلسام، اۆستوموزده تانري گؤركلو، 
تانري دوْستو، دين سروه‌ري، محه‌ممه‌د گؤركلو. 
محه‌ممه‌د`ين ساغ يانيندا ناماز قێلان، ابوبکير-ي صيدديق گؤركلو. 
آخير سي پارا.نين باشيدير، "عمّ" گؤركلو. 
هئجه‌سينله‌يين دۆز اوْخونسا، ياسين گؤركلو. 
قێليج چالدي، دين آچدي، شاه-ي مردان علي گؤركلو. 
علي`نين اوْغوللاري، پئيغه‌مبه‌ر.ين نه‌واله‌له‌ري، کربه‌لا يازيسيندا يزيديله‌ر الينده شهيد اوْلدو؛
حسه‌ن ايله حۆسئين ايکي قارداش، بيله گؤركلو. 
يازيليپ دۆزولوپ گؤكده‌ن ايندي تانري.نين عئلمي، قۇرآن گؤركلو. 
اوْل قۇرآن`ي يازدي دۆزدو عۆله‌مالار، اؤيره‌نينجه كؤبه‌دي (١٥)، بيچدي (١٦)؛
عاليمله‌ر.ين سروه‌ري، عوْثمان عففان اوْغلو گؤركلو. 
آلچاق يئرده ياپيليپدير تانري.نين ائوي، مککه گؤركلو. 
اوْل مککه`يه ساغ وارسا، اسه‌ن گلسه، صيدقي بۆتون حاجي گؤركلو. 
ساغيش گۆنونده، آينا گؤركلو. 
آينا گۆنو اوْخوياندا، خۆطبه گؤركلو. 
قۇلاق وۇروپ دينله‌يه‌نده، اۆممه‌ت گؤركلو. 
ميناره‌ده بانلاياندا، فقيه گؤركلو. 
ديزين.ي باسيپ اوْتوراندا، حالال گؤركلو. 
دوْلوموندان آغارسا، بابا گؤركلو. 
آغ سۆتون.و دوْيا امزيرسه، آنا گؤركلو. 
سئوگيلي قارداش گؤركلو (١٧).
اوْغول گؤركلو (١٨).
ياناشيپ يوْلا گيره‌نده، قارا بۇغور گؤركلو. 
آلا ائو.ين يانيندا (١٩) ديکيلسه، يانال گرده‌ك گؤركلو. 
اۇزونجا تنه‌في گؤركلو.
قاموسونا بنزه‌مه‌دي جۆمله عاله‌مله‌ري يارادان آللاه، تانري گؤركلو. 

اوْل اؤيدويوم اۇجا تانري،
دوْست اوْلوبان مده‌د ائرسين،
خانيم، هئي!

[دده قوْرقوت ديلينده‌ن] اوْزان آييدير:

قاريلار دؤرت تۆرلودور:
بيريسي سوْلدوران سوْي.و.دور،
بيريسي توْلدوران (٢٠) توْي.و.دور (٢١)،
بيريسي ائوين داياغيدير،
بيريسي نئجه سؤيله‌رسه‌ن، باياغيدير. 

اوْزان [آييدير]:

ائوين داياغي اوْلدور کيم، يازيدان ياباندان ائوه بير قوْنوق گلسه، ار آدام ائوده اوْلما.ز.سا، اوْل اوْنو يئديره‌ر، ايچيره‌ر، آغيرلار، عزيزله‌ر، گؤنده‌ره‌ر. اوْل عاييشه، فاطيمه سوْيودور. خانيم، اوْنون ببه‌کله‌ري بيتسين (٢٢)!. اوْجاغينا بۇنجولايين آورات (٢٣) گلسين!.

گلديک اوْل کيم، سوْلدوران سوْي.و.دور. صاباحدانجا يئرينده‌ن اؤرو‌دورار. الين.ي اۆزون.و يۇمادان، دوْققوز بازلاماج ايله‌ن بير كۆوه‌له‌ك يوْغورت.و گؤزله‌ر (٢٤)؛ دوْيونجا، تێخا باسا يييه‌ر. الين.ي بؤيرونه وۇرار، آييدار: "بۇ ائوي خاراب اوْلاسي اره، واراليدان بري، داخي قارنيم دوْيمادي؛ اۆزوم گۆلمه‌دي". "آياغيم باشماق، اۆزوم ياشماق گؤرمه‌دي" دييه‌ر. "آه، نوْلايدي، بۇ اؤله‌يدي، بيرينه داخي وارايديم، اۇماريمدان ياخشي اۇيار اوْلايدي" دييه‌ر. اوْنون كيمينين، خانيم، ببه‌کله‌ري بيتمه‌سين!. اوْجاغينا بۇنجولايين آورات گلمه‌سين!.

گلديک اوْل کيم، توْلدوران توْي.و.دور. تپره‌دينجه يئرينده‌ن اؤرو‌دوردو. الين.ي اۆزون.و يۇمادان، اوْبانين اوْل اۇجوندان بۇ اۇجونا، [بۇ اۇجوندان] اوْل اۇجونا چارپيشديردي؛ قوْو قوْولادي (٢٥)، دين دينله‌دي. اؤيله‌ده‌نجه گزدي؛ اؤيله‌ده‌ن سوْنرا ائوينه گلدي. گؤردو کيم، اوْغرو کؤپه‌ک، يئگه (٢٦) دانا، ائويني بيربيرينه قاتميش؛ [+ائوي] تاووق.ون کۆمه‌سينه، سێغير.ين دامينا دؤنموش. قوْنشولارينا چاغيرار کيم: "يئته‌ر [قێز]! زۆلئيخا! زۆبئيده! اؤرووئيده! جان قێز! جان پاشا! آينا مله‌ک! قۇتلو مله‌ک! اؤلمه‌يه، ايتمه‌يه گئتمه‌ميشديم، ياتاجاق يئريم گينه بۇ خاراب اوْلاسي ايدي". "نوْلايدي منيم ائويمه بير لحظه باخايدينيز! "قوْنشو حاققي، تانري حاققي" دييه سؤيله‌ر. بۇنون كيمينين، خانيم، ببه‌کله‌ري بيتمه‌سين!. اوْجاغينا بۇنون كيمي آورات گلمه‌سين!.

گلديک اوْل کيم، نئجه سؤيله‌رسه‌ن، باياغيدير. ائوينه يازيدان، ياباندان بير اۇتلو قوْنوق گلسه، ار آدام ائوده اوْلسا، اوْنا دئسه کيم: "دۇر اتمه‌ک گتير يييه‌ليم، بۇ دا يئسين"؛ دئسه [+كيم]: "پيشميش اتمه‌يين بقاسي اوْلماز، يئمه‌ک گره‌كدير"؛ آورات آييدار: "نئيله‌يه‌ييم، بۇ يێخيلاجاق ائوده اۇن يوْخ، اله‌ک يوْخ". "ده‌وه ده‌ييرمه‌نده‌ن گلمه‌دي" دييه‌ر. "نه گليرسه، منيم ساغريما گلسين" دييه؛ الين.ي گؤتونه وۇرار، يؤنون.و آناري، ساغريسين.ي ارينه دؤنده‌ره‌ر. مين سؤيله‌رسه‌ن، بيريسيني قۇيماز (٢٧)، ارين.ين سؤزونو قۇلاغينا قوْيماز. اوْل، نۇح پئيغه‌مبه‌ر`ين ائششه‌يي اصليدير. اوْندان داخي سيزي، خانيم، آللاه ساخلاسين! اوْجاغينيزا بۇنجولايين آورات گلمه‌سين!.

[+سون]


تارتيشمالي نئچه دئگي ايله اؤنه‌ري-چؤزومله‌مه‌له‌ريميز

١-باشقا اوخونوشلار: اوْل (فارسجاسي: او)

٢-ال يازما متنينده (قادر) اولاراق گئچه‌ن بو توركجه كليمه، دده قورقوت نشرله‌رينين چوخوندا "قادير" شكلينده وئريلير. آنلامي گوجلو اولان بو دئگينين اسكي توركجه‌ده‌كي بيچيمي "قاذير"دير. اسكي توركجه‌ده‌كي "ذ" حرفي بير قورال اولاراق چاغداش توركجه‌ده "ي" حرفينه دؤنوشدويونده‌ن دولايي، بو كليمه‌نين دوزگون يازيمي، چاغداش بيچيمي اولان "قايير" شكلينده اولماليدير (آذاق-آياق، قاذا-قايا كيمي). آيريجا بو كليمه‌نين "قادير" شكلينده يازيلماسي، اونون عره‌بجه "قادر" كليمه‌سينين توركجه‌له‌شميش بيچيمي اولدوغو يانليش دوشونجه‌سيني يارادابيله‌ر. "قايير" كليمه‌سي "قايا" (صخره آنلاميندا)، "قايي" (بير تورك بويونون آدي) و "قاييم" (برك آنلاميندا) كليمه‌له‌ري ايله كؤكده‌شدير.

٣-باشقا اوخونوشلار: اؤرله‌شيبه‌ن، اۇرلاشيبان

٤- باشقا اوخونوشلار: قازاغوجا قييمايينجا، قارا قوچا قايمايينجا، ... ال يازما متينده "قزه‌غوجه قيماينجه يول النمز" بيچيمينده بير جومله واردير. دده قورقوت نشرله‌رينين بير سيراسيندا "قايمايينجا" يئرينه "قييمايينجا"، "مينمه‌يينجه" و "يئنمه‌يينجه" يازيلير. واتيكان نوسخه‌سينده "مينمه‌يينجه"دير. بو كليمه‌ني "قايمايينجا" اوخوماق دا اولاسيدير. "قايماق" فئعلينين آنلامي، راحاتليقلا يئر ده‌ييشديرمه‌ك، زوومه‌ك، يئر، قونوم و توتوم ده‌ييشديرمه‌كدير. اؤنسؤزده ايسه بير آتدان باشقا بير آتا گئچمه‌ك آنلامي اولابيله‌ر. "قازاغوجا قايمايينجا يول آلينماز" يعني آتلينين يول آلماسي اوچون، سيرادان بير آتي، داها يئيين گئده‌ن ايري و يئكه بير آتلا ده‌ييشديرمه‌سي گره‌كير. 

٥- باشقا اوخونوشلار:  سيرريدير

٦- باشقا اوخونوشلار: كۆر (عينادچي، تنبه‌ل، بئجه‌ريكسيز)، گوْر (سين، قبير).

٧-يازمادا "صرب يورركن قاضلق اتا نامرد يكت ينه بيلمز" بيچيمينده يازيلميش بير جومله واردير. دده قورقوت نشرله‌رينين چوخوندا بو تركيب "سارپ يوروركه‌ن" اولاراق وئريلير. بيزجه "يورركن" بيچيمي ناسيخ خطاسيدير و بو كليمه‌نين دوزگون يازيليشي "يويورگه‌ن" (يوگورگه‌ن) اولماليدير. ماحمود قاشقارلي بو كليمه‌ني "يكركان آت" اولاراق وئرير (قوشوجو، يوگروك آت). بو جومله‌ده‌ "سارپ يويورگه‌ن"، "نامه‌رد ايگيت"ي دئييل، "قازيليق آت"ي تانيملايير. يعني "نامه‌رد بير ايگيت"، "سارپ يويورگه‌ن-يوگورگه‌ن قازيليق آتا" مينه‌بيلمه‌ز.

٨-يازما متنينده "ادم ايچمز آجي صولر" اولاراق گئچه‌ن بو تركيب، دده قورقوت نشرله‌رينده "آدام ايچمه‌ز" بيچيمينده وئريلير. بيزجه يوخاري سطيرله‌رينده گله‌ن "گلمه‌يه‌ن"، "يئمه‌يه‌ن" و آشاغي سطرينده‌كي "يوروتمه‌يه‌ن" قاليبلارينا باخيلديغيندا، بو تركيبين ده "آدام ايچمه‌يه‌ن آجي سولار" اولماسي داها اويقوندور.

٩- باشقا اوخونوشلار: گئتديکده، گون ده‌يه‌ن، گون دوغان. يازما متنده "كتن‌كن يرك اوتلاقلرن كيك بيلور" اولاراق گئچير. بيزجه ايلك اوچ كليمه "گئده‌ن گئن يئرين" اولماليدير. توپقاپي سارايي اوغوزنامه‌سينده ده بئله بير آتاسؤزو واردير: "گئن يئرله‌ر.ين اوتلاغين.ي گئييك بيلير، دادلي سويون دادين.ي قولان بيلير".

١٠- باشقا اوخونوشلار: گؤيه‌ز (ياشيللانميش، ياشارميش)

١١-باشقا اوخونوشلار: اه‌يه‌رين (يهه‌رين)

١٢-باشقا اوخونوشلار: يئينيسيني (يئيينيني، سورعه‌تليسيني، آغير و ياواش اولمايانيني). دده قورقوت كيتابيندان بنزه‌ر اؤرنه‌كله‌ر: قالانيسيني (قالانيني يئرينه)، ياليسي (يالي يئرينه)، داليسيني (داليني يئرينه) ...

١٣- باشقا اوخونوشلار: زحمه‌تيني

١٤-باشقا اوخونوشلار: سيزيلار. يازما متنده "نه يرده صريلور وارسه" اولاراق گئچير.

١٥- باشقا اوخونوشلار:  گويدو؛ قويدو (قاليبي تؤكولمه‌ك)؛ كۆيدو (بكله‌مه‌ك، گؤزله‌مه‌ك، گؤزه‌تمه‌ك، قوروماق)؛

١٦-باشقا اوخونوشلار: باخدي

١٧، ١٨- بو ديزه‌له‌رين سيرالاماسي متنه اويقون اولاراق (حالال، بابا، آنا، قارداش، اوغول) ايكي سطير اؤنه آلينميشدير.

١٩-يانال كليمه‌سي بيزجه گرده‌ك`ي آنلاتديغيندان دولايي، اوندان اؤنجه‌يه گتيريلميشدير. متينده ايسه "يانال آلا ائو.ين يانيندا ديکيلسه، گرده‌ك گؤركلو" اولاراق گئچير. 

٢٠-باشقا اوخونوشلار: تولدوران (ووران. تولماق: وورماق). ال يازما متنينده "بريسي طولدرن طويدر" بيچيمينده گئچه‌ن بو تركيبي، "دولدوران توپدور" اولاراق اوخويانلار اولموشدور. بيزجه بو تركيبين دوغرو اوخونوشو "تولدوران تويودور" اولماليدير. سير كيلاوسين`ه گؤره "تولدوراماق" فئعلي، داغيتماق و "توي" كليمه‌سي اوبا، توپلانتي، ييغيناق، توپلولوق، توپلوم، اويماق و بوي آنلاملاريندادير. كيلاوسين اؤز ائتيمولوژيك سؤزلويونده اسكي توركجه‌ده وار اولان و آنلامي "داغيدان بوي" اولان "تولدوران بوي" تركيبيني ده ذيكر ائتميشدير. بو تركيبده‌ن اسينله‌نه‌ره‌ك داها سونرالار -دده قورقوت كيتابيندا دا گؤرولدويو كيمي- "اويماغي داغيدان" آنلاميندا اولان "تولدوران تويو" تركيبي يارانميشدير. بورادا آنلاتيلماق ايسته‌نيله‌ن شئي بودور: قادينلارين بير تورو "سويو سولدوران" يعني نسلي توكه‌ده‌ن، بير تورو ده " تويو تولدوران" يعني اويماغي ييخان و داغيداندير.

٢١- باشقا اوخونوشلار:  توْپدور

٢٢-ال يازما متنينده "ببكلري بتسون" بيچيمينده گئچه‌ن بو تركيبي، "ببه‌كله‌ري يئتسين" اولاراق اوخويانلار اولموشدور. بو كليمه‌نين دوغرو اوخونوشو "ببه‌كله‌ري بيتسين" اولماليدير. اسكي توركجه‌ده "بيتمه‌ك" فئعلينين آنلاملاريندان بيري "دوغولماق، دونيايا گلمه‌ك"دير. قوتادغوبيليك`ده "اوغول بيتدي" يعني "اوغول دونيايا گلدي" اؤرنه‌يي واردير. "ببه‌كله‌ري بيتسين" يعني "ببه‌كله‌ري دونيايا گلسين".

٢٣-ال يازمادا عورت اولاراق گئچه‌ن بو سؤز اصلينده توركجه آورات كليمه‌سيدير. آورات دئگيسي، ائش، قادين، ياشام يولداشي دئمه‌كدير و اسكي توركجه‌ده تؤره‌ده‌ن، اوره‌تگه‌ن، توخوم اوره‌ته‌ن، گبه قاليپ شيشه‌ن آنلاملاريندا اوراگات- اوراقوت- اوراغوت- اوراووت- اوراغيت- اوراگاچ كؤكه‌نينده‌ن اولوپ، عره‌بجه عورت ايله ايلگيسيزدير.

٢٤- باشقا اوخونوشلار: گؤزله‌ر (ديبيني سوپورمه‌ك)؛ كؤزله‌ر؛ گؤزه‌له‌ر؛ گووه‌زله‌ر؛ گه‌وه‌زله‌ر؛ كه‌وه‌زله‌ر؛ گه‌وه‌له‌ر. ال يازما متنينده "يوغرد كزلر" بيچيمينده گئچه‌ن بو تركيبي م. ارگين "يوغوردو گؤزله‌تمه‌ك" (يوغوردو بكله‌تمه‌ك، اينتيظار چكديرمه‌ك) اولاراق آنلاملانديرميشدير. آزه‌ربايجان بودونجوندا (جومهورييه‌تينده) ايسه ص. عليزاده- ف. زئينالوف "يوغوردو گه‌وه‌زله‌مه‌ك" اولاراق اوخوموش، "گوبود يئمه‌ك" دييه آنلاملانديرميشلاردير. م. ارگين`ين اوخونوشو دوغرو اولماقلا بيرليكده آنلاملانديرماسي و ص. عليزاده- ف. زيئنالوف`ون هم اوخونوش و هم آنلاملانديرمالاري يانليشدير. بيزجه بو فئعل "گؤزله‌ر" اولوپ و "گؤزله‌مه يئمه‌يي ياپماق" آنلاميندادير. "گؤزله‌مه"، يوغورت و بازلاماج چؤره‌يينده‌ن ياپيلان بير يئمه‌ك چئشيتيدير. متنده ده عئيني شئي سؤيله‌نير: "دوققوز بازلاماج ايله‌ن بير كووه‌له‌ك يوغورتو گؤزله‌ر". يعني دوققوز بازلاماج چؤره‌يي ايله بير كووه‌له‌ك يوغورتدان گؤزله‌مه يئمه‌يي ياپار.

٢٥- ال يازما متنينده "قوو قولدي" بيچيمينده گئچه‌ن بو تركيب، دده قورقوت نشرله‌رينين چوخوندا "قوو قووالادي" اولاراق وئريلير. بو تركيب - اؤزونده‌ن سونرا گله‌ن "دين دينله‌دي" قاليبينا اوياراق - "قوو قوولادي" اولماليدير، يعني "دئدي قوودو" و يا "غئيبه‌ت ائيله‌دي". "قوو قوولادي، دين دينله‌دي" تركيبي، "غئيبه‌ت ائتدي، پيچيلداشاراق غئيبه‌ت ائده‌نله‌ري دينله‌دي" آنلاميندادير.

٢٦- باشقا اوخونوشلار:  يئكه (بؤيوك، موغولجادير)

٢٧- باشقا اوخونوشلار: قوْيماز، دۇيماز


قيسا سؤزلوك

آناريAnarı : اونا ساري، اؤته‌يه دوغرو، اؤته‌يه، اؤته، قارشي طره‌ف
آوراتAvrat : ائش، قادين، ياشام يولداشي. اسكي توركجه‌ده تؤره‌ده‌ن، اوره‌تگه‌ن و توخوم اوره‌ته‌ن آنلاملاريندا اولان اوراگات- اوراقوت- اوراغوت- اوراووت- اوراغيت- اوراگاچ كؤكه‌نينده‌ن اولوپ، عره‌بجه عورت ايله ايلگيسيزدير.
آييتديAyıtdı : دئدي، سؤيله‌دي، خطاب ائتدي (آييتماقAyıtmaq : سؤيله‌مه‌ك، دئمه‌ك)
اتمه‌كEtmek : چؤره‌ك، اكمه‌ك
اسه‌نEsen : ساغلام، ساغليقلي، ساغ، سايريليغي اولمايان، آليز و چولاق اولمايان
اوتلاقOtlaq : اوتو اولان يئر، اوتلاناجاق يئر، اوتاريلماق اوچون يارارلانيلان يايلاق
اوتلوUtlu : اوتانج دويقوسونا يييه كيمسه، حه‌يالي و محجوب (اوتUt : شرم، حه‌يا، حوجب، عار)
اورلاشيبانOrlaşıban : باغريشاراق، چاغريشاراق، قيشقيراراق، بيربيرينه ووروپ بؤيوك گورولتو چيخاراراق (اورلاماق: يوكسه‌ك سسله آغلاماق، بؤيورمه‌ك، باغيريپ چاغيرماق، چيغليق قوپارماق، فرياد ائتمه‌ك)
اؤروÖrü : آياغا قالخميش، ديك دورموش (اؤرو دورماقÖrü durmaq : آياغا قالخماق، ديك دورماق، يوكسه‌لمه‌ك، يوخاري چيخماق)
اوزUz : مهاره‌تلي، اوستاجا، ياخشي، اييي، گؤزه‌ل؛ ياغلي، پارلاق
اوزانOzan : آشيق، قوپوز چالاراق بوي بويلايان، سوي سويلايان كيمسه، بودون قوشاري (خالق شاعيري)
اوغوزOğuz : دونيا توركول‌له‌رينده‌ن اؤنه‌ملي بير بؤلومونون اورتاق آدي، "بويلار، اويماقلار" آنلاميندا.
اولوبانOluban : اولاركه‌ن
اوماريمدانUmarımdan : اومدوغومدان، چاره‌مده‌ن (اومارUmar : اومولان شئي، چاره)
اؤنمه‌زÖnmez : ايله‌ري گئتمه‌ز، ايله‌رله‌مه‌ز، قاباغا گئتمه‌ز، اؤنه گئتمه‌ز (اؤنمه‌كÖnmek : ايله‌رله‌مه‌ك)
اويارUyar : اويقون اولار (اويماقUymaq : اويقون اولماق)
اويانUyan : يويه‌ن، نوختا، جيلاو، گئم، قانتارما
اؤيله‌ده‌نجهÖyledence : اؤيله‌نه‌ده‌ك، اؤيله‌يه‌جه‌ن (اؤيلهÖyle : ناهار چاغي)
اؤيه‌رÖyer : آلقيشلار، مدح و تعريف ائده‌ر (اؤيمه‌كÖymek ، اؤومه‌كÖvmek : مدح و تحسين ائتمه‌ك)
اؤيوتÖyüt : نصيحه‌ت، پند، تاپشيريق، وعظ
ايشتهİşte : بودور!، ايندي!، گالا!، آلا! (بير شئي گؤسته‌ريليركه‌ن، بير شئيه ديققه‌ت چكمه‌ك اوچون و يا بير سؤزون سونونا گلينجه سؤيله‌نير)
ايلئيينيزدهİléyinizde : قارشينيزدا، اؤنونوزده، قاباغينيزدا (ايلئيİléy : قارشي، قاباق، اؤن)
بازلاماجBazlamac : ساجدا پيشيريله‌ن بير چئشيت ياغلي و قالين چؤره‌ك
باياتBayat : تانري آدلاريندان، اوغوز توركله‌رينده‌ن بير بويون آدي، وارلي، باشقالارينا گره‌كسينيمي اولمايان
باياغيBayağı : اؤنه‌مسيز و سيرادان، دوشوك دوزئيلي و شيت
باييمازBayımaz : وارليقلي اولماز (باييماقBayımaq : وارليقلي اولماق، وارلانماق)
بوتونBütün : بوتؤو، ايماني بوتؤو (بوتمه‌كBütmek : ايمان گتيرمه‌ك)
بوغورBuğur : اركه‌ك ده‌وه
بونجولايينBunculayın :  بونون كيمي، بونجا، بئله، بونا بنزه‌ر
بويBoy : طايفا، ائل، اويماق
بيتسينBitsin : دوغولسون، دونيايا گلسين (اوغلان بيتدي: اوغلان دونيايا گلدي. قوتادغو بيليك)
بيتمه‌سينBitmesin : دوغولماسين، دونيايا گلمه‌سين. (قوتادغو بيليك)
بيلهBile : بيرگه، بيرليكده، ايله
تنه‌فيTenefi : ايپي (عره‌بجه)
تورقايTurqay : بير چئشيت قوش، چايير قوشو
تورلوTürlü : چئشيتلي
تولدوران تويوTolduran toyu : جمعيييه‌تي داغيدان. (تولدوراماقTolduramaq : داغيتماق، داغيتماق. بوي تولدورادي- جمعييه‌ت داغيلدي. كيلاوسين)
جانCan : اولو، بؤيوك، سئچگين، اؤنجو، ده‌يه‌رلي آنلاملاريندا اولان توركجه بير آد و اؤن‌آد. آددان اؤنجه (جان علي، جان ائجه، جان بيگيم خاتين، جان محمد، جان احمدلو) و يا سونرا (جان آقا خانيم، آقاجان) گله‌ر.
خانليقXanlıq : شاهليق، پاديشاهليق، سلطه‌نه‌ت
خويراتXoyrat : قابا، ياراماز، گؤرگوسوز، تربييه‌سيز، اده‌بسيز (عره‌بجه)
دره‌رDerer : توپلار، بير يئره ييغار (درمه‌كDermek : توپلاماق، بير يئره ييغماق)
ده‌يهDeye : يئتيشه، اولاشا، ائريشه (ده‌يمه‌كDeymek : يئتيشمه‌ك، اولاشماق، ائرمه‌ك)
دولوموندانDulumundan : شاقاقيندان (دولومDulum  باشدا آلين ايله قولاق آراسينداكي بؤلگه)
دونلهDünle : گئجه‌له‌يين، گئجه ايكه‌ن (دونDün : گئجه، قارانليق)
دينDin : ياواش سسله قونوشما، پيچيلداشما، فيسيلداما، غئيبه‌ت
سارپSarp : ديك، چتين، برك، شيديرقي
ساغريماSağrıma : يانيما (ساغريSağrı : اينسانين اونباسي، بالدير، بوت، قالچا)
ساغيشSağış : حئساب (ساغيش گونوSağış günü : حئساب گونو، محشه‌ر)
سالارSalar : بيراخار، بوشلار (سالماقSalmaq : بيراخماق، بوشلاماق، آتماق)
ساوسينSavsın : مودافيعه ائتسين. ساوماقSavmaq : مودافيعه ائتمه‌ك، دفع ائتمه‌ك
سولدوران سويودورSolduran soyudur : سويو سولدوراندير، نسلي توكه‌ده‌ندير.
سويلاميشSoylamış : قوشوق سؤيله‌ميش (سويلاماقSoylamaq : قوشوق اوخوماق، قوچاقلاما= دستان سؤيله‌مه‌ك)
سيريلارSırılar : آغير يوكله‌ر (سيريماقSırımaq : آغير يوكله‌مه‌ك)
سيزيلارSızılar : آجيلار، آغريلار
سيزينجاSızınca : سسسيزجه آخينجا، سوزه‌نده (سيزماقSızmaq : بير سيوينين آزجا، سسسيزجه، ياواش ياواش و بللي اولمادان آخماسي؛ زينه وئرمه‌سي)
قاراواشQaravaş : قادين قوللوقچو
قاريمQarım : دؤيوشده قارشيلاشان رقيب (عره‌بجه)
قازاغوجQazağuc : يئيين گئده‌ن ايري و يئكه آت، بير داغ آدي، بو داغدا يئتيشديرله‌ن آت چئشيتي، آت تارلاسي، ايلخي، آت سوروسو
قازيليقQazılıq : بير چئشيت قاچاقان و گوجلو آت، دؤيوشچو و غزا آتي، بير داغ آدي، بو داغدا يئتيشديرله‌ن آت چئشيتي
قاموسوناQamusuna : هاميسينا
قايمايينجاQaymayınca : زووه‌ره‌ك يئر (بورادا آت) ده‌ييشديرمه‌يينجه، (قايماقQaymaq : راحاتليقلا يئر ده‌ييشديرمه‌ك، زوومه‌ك؛ يئر، قونوم و يا توتوم ده‌ييشديرمه‌ك)
قاييرQayır : قادير، گوجلو (عره‌بجه قادر`له ايلگيسيزدير)
قوپدوQopdu : اورتايا چيخدي (قوپماقQopmaq : اورتايا چيخماق)
قوپوزQopuz : آشيق سازي
قولQul : بنده
قولانQulan : چؤل ائششه‌يي، وحشي داغ ائششه‌يي
قولجاQolca : قولا سالينان، اوزونلوغو قول بويوندا اولان
قونوغوQonuğu : قوناغي (قونوقQonuq : قوناق)
قوو قوولاديQov qovladı : بيرينين آرخاسيندان دانيشدي، دئدي قوودو، غئيبه‌ت ائتدي (قووQov : غئيبه‌ت، شاييعه)
قويمازQuymaz : قولاق آسماز، دينله‌مه‌ز، قورخماز (قويماقQuymaq : قولاق آسماق، دينله‌مه‌ك)
كؤبه‌ديKöbedi : قيراقلاريني چئويردي، صححافي ائتدي (كؤبه‌مه‌كKöbemek : قوماش و كاغاز كيمي نازيك بير شئيين قيراقلاريني اؤز اوزه‌رينه چئويرمه‌ك، قاتلاديقدان سونرا تيكمه‌ك، مجازه‌ن صححافي ائتمه‌ك)
كؤرKör : ساج آياغي، اوجاق دميري
كؤزودورKözüdür : اود پارچاسيدير (كؤزKöz : قيزارميش و سويوماميش كؤمور)
كومه‌سينهKümesine : نينينه، هينينه (كومهKüme : كوما، يووا، قوشلارين نيني، تويوقلارين هيني)
كووه‌له‌كKüvelek : يوغورت قابي، قولپلو سو و يا ياغ بايداسي، بوغدا اؤلچه‌يي
كيمسه‌نهKimsene : هئچ كيمسه
گنه‌زGenez : راحاتليقلا اولاشيلابيلينه‌جه‌ك ياخين يئر، سويو آز اولان قورو يئر
گؤركلوGörklü :گؤزه‌ل، ياراشيقلي، ياخيشيقلي (آللاه، تانري گؤركلو: ايسلام`ين آللاه`ي، توركله‌رين تانريسي گؤزه‌للييينده‌دير)
گؤزله‌رGözler : گؤزله‌مه يئمه‌يي ياپار (گؤزله‌مهGözleme : يوغورت، بازلاماج، يومورتا، ساريمساق و ياغدان ياپيلان بير چئشيت يئمه‌ك)
گوزهGüze : پاييزا (گوز:Güz  پاييز)
گووئييGüvéyi : كوره‌كه‌ن
گئده‌يورورGéde yürür : يورويه‌ره‌ك گئدير
گئييكGéyik : داغ گئچيسي
موخه‌ننه‌ثMüxennes : نامه‌رد، خايين، دؤنه‌ك، آلدادان، آرخادان ووران (عره‌بجه)
نه‌والهNevale : نه‌وه (نوه). اصلينده آنلامي بخشيش و ائحسان اولان كليمه، مجازه‌ن پئيغه‌مبه‌رين نه‌وه‌له‌ري حسه‌ن و حوسئين اوچون ايشله‌ديلير (عره‌بجه)
واراليدانVaralıdan : واراندان بري (وارماقVarmaq : گئتمه‌ك، اولاشماق)
ياپاغيليYapağılı : سيخ و گور يونلو (ياپاغيYapağı : يازدا قيرخيلان يون)
يازيسينداYazısında : چؤلونده
ياشماقYaşmaq : اوزه تاخيلان اؤرتو و نيقاب
يانالYanal : يان طره‌ف، ياندا اولان
يومروسونجاYumrusunca : ييغينيجان، توپلوسونجا
يؤنYön : اوز، دوغرولتو، جهه‌ت، جبهه
يئتيريديرYétiridir : يئتيشديرديييدير، بويا باشا چاتديرديغيدير
يئگYég : يئي، ياخشي، اييي
يئگهYége : باشي بوش، گزمه‌يه آليشميش وحشي حئيوان، اوغرو، زييانكار، ايطاعه‌تسيز  (يئ.مه‌ك+ -گه).
ييينيسينيYiyinisi : يونگولونو
 
An Azerbaijanian-Anatolian Turkish Epic

ARCHIVES

03/01/2004 - 04/01/2004 05/01/2004 - 06/01/2004 06/01/2004 - 07/01/2004 07/01/2004 - 08/01/2004 08/01/2004 - 09/01/2004 10/01/2004 - 11/01/2004 12/01/2004 - 01/01/2005 01/01/2005 - 02/01/2005 02/01/2005 - 03/01/2005 11/01/2005 - 12/01/2005 04/01/2006 - 05/01/2006 05/01/2006 - 06/01/2006 07/01/2006 - 08/01/2006 10/01/2007 - 11/01/2007 01/01/2008 - 02/01/2008 03/01/2009 - 04/01/2009 04/01/2009 - 05/01/2009 05/01/2009 - 06/01/2009 04/01/2011 - 05/01/2011 08/01/2011 - 09/01/2011 02/01/2012 - 03/01/2012 03/01/2012 - 04/01/2012 06/01/2012 - 07/01/2012

سؤزوموز سؤزوموز səhənd-türkcə


دده قورقوت كيتابي اصلي -Dәdә Qorqut Kitabı Әsli

  • Dǝdǝ Qorqut pitiyi Dresden nüsxǝsi, özgün vǝ boyalı
  • دده قورقوت پيتييي درئزدئن نوسخه‌سي، اؤزگون و بويالي

    دده قورقوت كيتابي-سؤزوموز آراشديرماسي و اوخونوشو

  • دده قورقوت كيتابي اؤنسؤزو
  • بيرينجي بوي: ديرسه خان اوغلو بوغاج خان`ين بويو
  • ايكينجي بوي: سالور قازان`ين ائوينين ياغمالانديغي بوي
  • اوچونجو بوي: باي بؤره`نين اوغلو بامسي بئيره ك`ين بويو

    دده قورقود کيتابی حسين محمدخاني (گونئيلي) آراشديرماسي

  • اؤن سؤز، نوسخه‌لر فرقی حاققيندا
  • بسم الله الرحمن الرحيم و به نستعين (دده‌قورقود کيتابي‌نين باشلانغيجي)
  • ۱ – ديرسه­خان اوغلي بوُغاج­خان بوييني بيان ائديرخانيم­ هئي!
  • ۲ – سالور قازانين ائوي يغمالانديغي بوْيي بيان ائدير.
  • ۳ – بايبؤره­نين اوْغلي بامسي بئيرَك بوْييني بيان ائدير خانيم هئي!
  • ۴ – قازان بگ اوْغلي اوْروز بگين توتساق اوْلدوغي بوْيي بيان ائدير خانيم هئي!
  • ۵ – دوُخا قوْجا اوْغلي دَلي دوُمرول بوْييني بيان ائدَر خانيم هئي!
  • ۶ – قانلي قوْجا اوْغلي قانتوُرالي بوْييني بيان ائدَر خانيم هئي!
  • ۷ – قاضيليق قوْجا اوْغلي بگ يئگنگ بوْييني بيان ائدير، خانيم هئي!
  • ۸ – باسات, دپه­گؤزي اؤلدورديگي بوْيي بيان ائدير خانيم هئي!
  • ۹ – بكيل اوْغلي ايمرانين بوْييني بيان ائدير, خانيم هئي!
  • ۱۰ – اوُشون قوْجا اوْغلي سَگرَك بوْييني بيان ائدير.
  • ۱۱ – سالور قازان توتساق اوْلوب اوْغلي اوْروز چيقارديغي بوْيي بيان ائدير.
  • ۱۲ – ايچ اوْغوزا تاش اوْغوز عاصي اوْلوب، بئيرَك اؤلديگي بوْيي بيان ائدير.
  • سؤزلر
  • آدلار، قايناقلار

    دده قورقود توركمنجه-لاتين

  • Qiriş
  • QORKUT ATA
  • 1 DERSE HAN OQLI BUQAÇ HAN BOYI
  • 2 SALIR QAZANIÑ ÖYÜNIÑ YAQMALANMAQIÑ BOYI
  • 3 BAYBURANIÑ OQLI BAMSIBIREK HANIÑ BOYI
  • 4 QAZAN BEQIÑ OQLI ORUZUÑ TUSSAQ BOLUŞI!
  • 5 DOHA QOCA OQLI DƏLİ DOMRULUÑ BOYI
  • 6 QANLI QOCA OQLI QANTÖRELI BOYI
  • 7 QAZILIK QOCA OQLI YEQENEK BOYI
  • 8 BЕSAT DЕPЕQÖZI ÖlDÜRDIQI BOYI
  • 9 BЕKEL OQLI IMRAQIÑ BOYI
  • 10 OWŞUN QOCA OQLI SЕQRЕK BOYI
  • 11 SALIR QAZAN TUSSAQ BOLUP, OQLI ORUZUÑ ÇIKARDIQI
  • 12 IÇOQUZA DAŞOQUZ YAQI BOLAN BOYI

    حكايات ده ده قورقوت

  • حكايات ده ده قورقوت
  • المقدمة
  • حكاية بوغاج خان إبن ديرسه خان
  • حكاية نهب منزل سالور قازان
  • حكاية بامسي بيره Ùƒ ابن كام بوره
  • حكاية دلي دومرول ابن دوخا قوجا
  • حكاية ييكنه Ùƒ ابن قازيليق قوجا
  • حكاية كانتورالي ابن قانلي قوجا
  • حكاية بصاط وقتله المارد تبه كوز
  • حكاية إمران ابن بكيل
  • حكاية سكره Ùƒ ابن اوشون قوجا
  • حكاية أسر سالور قازان وقيام أبنه أوروز بتحريره من الأسر
  • حكاية تبين عصيان اوغـوزالخارج على اوغـوزالداخل ومقتل بيره Ùƒ
  • هوامش لابد منها لقراء العربية
  • هذا الكتاب
  • المترجـم في سطور

    The Book Of Dede Korkut

  • The Book Of Dede Korkut-Home
  • The Book Of Dede Korkut-PDF
  • The Story of Bugach Khan
  • The Story of Deli Dumrul
  • The Story of Emren
  • The Story of the Oguz Revolt
  • The Story of Seghrek
  • The Sack of Salur Kazan's House
  • The Story of Yigenek

    Il Kitab-i Dede Qorqut- Ettore Rossi

  • Part 1
  • Part 2
  • Part 3
  • Part 4
  • Part 5

    Dede Korkut Kitabi- Muharrem Ergin

  • DEDE KORKUT KİTABI Prof. Dr. Muharrem ERGİN
  • Part 1
  • Part 2
  • Part 3
  • Part 4
  • Part 5

    Dədə Qorqud- Fərhad Zeynalov

  • Part 1
  • Part 2
  • Part 3
  • Part 4
  • Part 5
  • Part 6
  • Part 7
  • Part 8

    Kitab-i Dədə Qorqud'un Dili

  • ŞİFAHİ ƏDƏBİ DİLİN TƏŞƏKKÜLÜ (VI-VIII əsrlər)

    Dede Korkut Kitabi- Yeni Türkce

  • Part 1
  • Part 2
  • Part 3
  • Part 4
  • Part 5

    Dədəmin Kitabı- Sazımın Sözü- Qardaş Andı

  • Önsöz-Fərzanə
  • Doxa Qocaoğlu Dəli Dumrul
  • Dirsə Xanoğlu Boğaç
  • Qanlı Qocaoğlu Qanturalı
  • Qaraqcıq Çoban
  • Bəkiloğlu Emrən
  • Təpə Göz
  • Uşun Qocaoğlu Seyrək
  • Ulaşoğlu Xan Qazan
  • Qazanbəyoğlu Uruzun Dutsaq Tutulması
  • Qazılıq Qocaoğlu Yegenək
  • Bayburaoğlu Beyrək
  • Dışoğuzun İçoğuza Yağı Olması

    Məqalələr

  • Təktanrılıq-Dədə Qorqud dindarlığı
  • Dədə Qorquda doğru getmək
  • DƏDƏ QORQUDUN QƏBRİ DƏRBƏNDDƏDİR
  • "Dədə Qorqud" və™ Axısqa dil uyqunluqları
  • DEDE KORKUT MİRASI
  • Dede Korkut künyve
  • Dede Korkut künyve magyar kiadásának elözményei
  • KİTAB-I DEDE KORKUT ve SALTUK-NAME
  • Dede Korkut Kitabının Macaristan'daki Geçmişi
  • "دده قورقود" كيتابى باره سينده بير نئچه سوز...
  • اوغوز خلقي نين يازيلي ادبياتي- ميرهدايت حصاري
  • تورکلويون ارن اوِزانی دده قورقود- دکتر حميد نطقی
  • درئسدئن نوسخه سى ده كؤچورولمه دير- گونئيلى
  • دده قورقوددا ايشله نن آتاسؤزلرى - گونئيلى
  • دده قورقودون توكنمز خزينه سيندن - گونئيلى
  • DEDE KORKUT KİTABI HAKKINDA ÖN BİLGİ
  • Dede Korkut: Bayburt ili
  • Dede Korkut Saytı
  • Mother of All Books: Dada Gorgud by Anar
  • Dədə Qorqud-Anar
  • Amin Abid and "Kitabi-Dada Gorgud"
  • DEDE KORKUT MİRASI
  • Dede Korkut Kitabı
  • DEDE KORKUT
  • Introduction to DEDE KORKUT
  • Dede Qorqudda Sağ-Sol Anlayışı
  • Книга отца Горгуда
  • к 1300 летию эпоса “Деде - Горгуд”
  • DEDE KORKUT TÜRBESİ
  • DEDE KORKUT-TÜRKEVİ
  • Dede Qorqud'da vahşi hayvanla mücadele motifi
  • DÉ™dÉ™ Qorqud'da Qurd
  • Краткий пересказ эпоса
  • Книжные и устные формулы в эпосе
  • ТУРЕЦКИЙ ЭПОС : "КНИГА МОЕГО ДЕДА КОРКУТА"

    Türk Dəstanları və Dədə Qorqud

  • Türk Destanları ve Dede Korkut
  • معرفي كتاب: «اوغوزها» (تركمن‌ها)
  • دستان‌ها از كتاب اوغوزها(۱)- فاروق سومر
  • Archive Of Turkish Oral Narratives

    Dədə Qorqud Boyları

  • دومرول ديوانه سر- صمد بهرنگى
  • DİRSE HAN OĞLI BUĞAÇ HAN
  • Dede Korkuttan Murathana Deli Domrul
  • سرگذشت دومرول ديوانه سر- صمد بهرنگى
  • دألي دمرول ( به زبان تركمني )
  • A Bride for Khan Turali
  • ترجمه اسارت اوروزباي پسر قازان باي
  • به غارت رفتن خانه‌ي سالور قازان
  • اوديسه هومر و تپه گؤز دده قورقود
  • DELİ DUMRUL TİYATROSU
  • Dumrul sınırları aşıyor
  • سالور قازان

    Dədə Qorqudda Qadınlar

  • KİTAB-I DEDE KORKUT'TA KADIN DÜNYASI
  • Urmiyada Burla Xatunun qəbrini tapıblar

    Dədə Qorqud və Musiqi

  • قوپوز چيست و دُدُه قورقود كيست؟ محمد پسندى-يك
  • قوپوز چيست و دُدُه قورقود كيست؟ محمد پسندى-دو
  • قوپوز چيست و دُدُه قورقود كيست؟ محمد پسندى-سه
  • Dada Gorgud and Music Poetics

    Dədə Qorqud Çapları

  • Dədəmin Kitabı-Stockholm çapı
  • كاري نو در دده قورقودپژوهي-مهندس ليلا حيدری
  • در باره چاپ دده قورقود- محمدصادق نائبی
  • "Китаби-Дядя Горгуд" франсыз дилиндя
  • Dede Korkut Kitabını Yeniden Okumak
  • Mitolojiden Gerçekliğe Dede Korkut

    Bulud Qaraçorlu Səhənd

  • قورقود دده مه نيسگيللي سؤزلريم
  • سهند ايله تانيشيقليغيم- ج. هئيت
  • بولود قاراچورلو سهند- ييلماز توركاى
  • سهند ؛ قاراچورلو ائلينين، ساغناق بولودو
  • İranlı Dede Korkut Şairi: Bulud Karaçorlu Sehend

    Etnoqrafi-Etnoloji

  • Dede Korkut Araştırmaları Çerçevesinde Türkmen Boyları
  • Turkoman Tribes Within the Framework of Dede Korkut Researches
  • Dədə Qorqud Və Axısqa Türkləri
  • Türkmenistandaki Dede Korkut Destanları
  • Dada Gorgud Toponyms

    Munasibətlər

  • GORKUT ATA BARÖAR
  • Gorkut Ata: Ruhnama
  • UNESCO Declaration on Dede Korkut
  • ULUSLAR ARASI DEDE KORKUT BİLGİ ŞÖLENİ
  • Dada Gorgud-President's office
  • İKİNCİ BEYNƏLXALQ DƏDƏ QORQUD KOLLOKVİUMU
  • Dede Gorgud Movie
  • Dadea Qorqud Coins
  • Dada Gorgud Stories-Durna Press
  • «Дядя Горгуд» елми тядгигат лабораторийасы
  • СВЕРШИТСЯ ПРАВЕДНАЯ МЕСТЬ
  • WHITHER DEDE QORQUD?
  • Dede Korkut Sempozyumu Ankara'da yapıldı
  • Dede Korkut günleri
  • Dede Qorqud Festivali-Bayburd
  • Dede Qorqud Diyarı -Bayburd

    Powered by Blogger

  • Free Hit Counters
    Diamond Rings